Super 8

Tytuł: Super 8
Produkcja: USA, 2011
Gatunek: Spielbergowski
Dyrekcja: J.J. Abrams
Za udział wzięli: Joel Courtney, Riley Griffiths, Zach Mills, Elle Fanning, Kyle Chandler, Noah Emmerich
O co chodzi: Kosmiczne sprawy na prowincji w Ohio

Mógłby grać Cartmana

Jakie to jest: Od pierwszych pogłosek o Super 8 z grubsza wiadomo było, że ludność stawia przed filmem dwa zadania: nostalgiczny powrót w klimat lat ’80 oraz – jako rozwinięcie tej idei – nostalgiczny powrót do filmów okołspielbergowskich z owego okresu, zgodnie ze schematem „dzieci w małym miasteczku mają fantastyczne przygody, a dorośli nic nie wiedzą”.

W pierwszym punkcie J.J. Abrams spisał się wzorowo: scenarzyści tak pracowicie odtworzyli klimat oldskula, ze aż dziw bierze, że film nie powstał na początku lat Cudownej Dekady. Puryści pewnie dopatrzą się kilku anachronizmów, ale na pierwszy i drugi rzut oka wszystko pasuje idealnie – chaty, bryki (choć wiele cierpi na częsty syndrom „czyściutkiego samochodu kolekcjonera”), fryzury, ciuchy, kult BMXa, reklamy i signage, dobra FMCG, popkultura. I za to największy szacun (tzw. props) dla J.J.-a: że zrobił to… zupełnie po nic. Film bez żadnych zmian scenariuszowych mógłby spokojnie odbywać się współcześnie – a może dzięki temu byłby bardziej atrakcyjny dla aktualnych smarkaczy. Jednak Abrams właśnie bez żadnego fabularnego uzasadnienia osadził akcję właśnie w tej epoce (co pewnie pochłonęło znaczną część budżetu) i trudno odczytać to inaczej niż jako ukłon w pas dla jego rówieśników, którzy właśnie na spielbergowskich filmach łykali bakcyla SF.

Dla fanów Nam Ery

Co więcej, reżyser wyraźnie nam sugeruje, że to film bardziej dla nas, niż dla naszych dzieci – ostatecznie chyba nie każdy zabierze małoletniego na obraz, gdzie mówi się „fuck” i gloryfikuje miękkie środki odurzające (to, że film dostał w Stanach kategorię PG-13 też jest znakiem czasów). Oczywiście można powiedzieć, że zdarzały się i mniej „grzeczne” spielbergowskie klasyki (głownie innych reżyserów, jak Gremlins czy Goonies), ale nie aż do tego stopnia.

Tak czy inaczej, jako głównych bohaterów mamy grupę dzieciaków, której skład archetypiczny jest jak najbardziej zgodny z kanonem: przystojny chłopczyk po przejściach (tu ewidentnie zrobiony na Elliotta z E.T.), grubas, świr (w tym wypadku piroman) i nerd. Mniejszości narodowe reprezentuje zawsze aktualny Żyd, który był w dawnych czasach bardziej akceptowalny niż Murzyn czy Azjata. Oczywiście mamy też lasię – tutaj ponownie powierzchownością nawiązującą do postaci E.T. – młodej Eriki Eleniak. Są i dorośli: ojciec – policjant głównego bohatera, który musi przyjąć na klatę konfrontację nie tylko z wojskiem, ale i z odświeżonymi problemami osobistymi. Inny „dorosły” to hippis z lombardu/zakładu foto, którego los rzucił dość luźno w objęcia kosmicznych wydarzeń.

A my narzekamy na rozkład jazdy

Zadzierzgnięcie akcji również jest prosto z podręcznika filmowego Stevena. Jak każdy wie, nasi bohaterowie kręcą na 8 mm film amatorski, co oczywiście jest kolejnym ukłonem – tym razem właśnie w stronę Spielberga. Podczas tegoż kręcenia dzieciaki są świadkami katastrofy pociągu przewożącego supertajny ładunek. Incydent wnet wywołuje zainteresowanie wojska, które najeżdża miasteczko Lillian, a nikt poza młodymi nie kuma co jest grane. Samo wykolejenie zrobione jest mega epicznie no i jest najbardziej widowiskową sceną filmu. Tutaj Abrams ewidentnie postanowił odejść od klimatu klasyki i zafundował nam scenę jak najbardziej współczesną, z dużą ilością latających wagonów, wybuchów i sytuacji „o mało co” – co było raczej niewykonalne przy technologiach efektowych omawianego okresu. Takichże FXów jest zresztą w filmie oczywiście więcej i nie ma się co łudzić, że produkcja miała charakter rekonstrukcji filmowania z epoki. Nie zdradzę chyba wielkiej tajemnicy gdy powiem, że w filmie pojawia się obca forma życia, która również powstała dzięki CGI – aczkolwiek trzeba przyznać, że potraktowana jest w sposób również spielbergowski. Nigdy właściwie nie widzimy jej w całości i tylko w kilku ujęciach można się zorientować jak owa forma właściwie wygląda. Podsumowując wątek production value („widowiskowości” – jak to przetłumaczono w filmie) teraz za tę samą kasę można pokazać znacznie więcej niż w czasach „dobrego Spielberga”. Tak więc J.J. Abrams nie wahał się pokazać więcej, przy czym efekciarstwo na szczęście nigdy nie przyćmiewa tu fabuły i bohaterów.

Stare, dobre klimaty

No właśnie, fabuła i bohaterowie. Niestety tu zaczynają się schody, które określiłbym syndromem Mission: Impossible-III. W obu filmach Abrams starannie odrobił lekcje, zawarł wszystkie istotne elementy, napisał scenariusz mający ręce i nogi i kilka potencjalnie powerfulnych scen. Niestety zabrakło ostatniego tchnienia ducha w to poprawnie poskładane dzieło. Bohaterowie – owszem fajni i wierni swoim archetypicznym pierwowzorom, zdarza im się całkiem sporo zabawnych żartów, ale mimo wszystko nakręceni są nieco sztywno, bez polotu i energii. Z fabułą jest też nie za dobrze – znakomity pierwszy akt, jednak potem struktura zaczyna się nieco sypać. Podobnie jak bohaterowie, nie za bardzo rozumiemy o co chodzi wojsku, zwłaszcza że finalne starcie US Army z zagrożeniem z kosmosu jest pokazane dość chaotycznie. A już końcowe rozwiązanie kwestii kosmicznej również nie pachnie logiką zbyt mocno. Policjant – ojciec Joego, głównego chłopczyka, działa zdecydowanie i fajnie, ale jakoś rozmija się z główną akcją i jego finalny występ pozostawia wrażenie pary w gwizdek. Główny „zły”, czyli pułkownik Nelec, również mógłby być nieco ciekawszą postacią (że ponownie wrócę do E.T. i tamtejszego „Klucznika”). Nie są to jakieś wady krytyczne, ale niestety widać, jak odróżniają dobrego rzemieślnika Abramsa od wybitnego reżysera z polotem. Przy całym moim szacunku dla J.J.-a muszę stwierdzić, że znacznie lepiej idzie mu produkowanie filmów/seriali niż ich reżyserowanie. Może i tutaj powinien zatrudnić do reżyserki Dantego czy Donnera i dostać film genialny – zamiast tylko świetnego. No ale z drugiej strony ciężko tak chłopa krytykować – ewidentnie był to jego jakiś tam „projekt marzeń”, więc zrozumiałe, że chciał go zrobić sam.

Pomimo tych niedociągnięć, finalne sceny przyjemnie zamykają nam film, bezbłędnie nawiązując do klasyków, które znamy i lubimy. Dla osób szukających głębi w oglądanych obrazach (co nie jest takie dziwne, bo jak wspomniałem, utwór jest ewidentnie adresowany do takich starych pierników jak ja) mamy też nieskomplikowaną symbolikę dojrzewania i budowania dorosłych relacji pod płaszczykiem produkcji amatorskiego zombie-filmu. I dlatego właśnie należy Super 8 Wam polecić.

Ocena (1-5):
Klimacik: 5
Kosmiczne sprawy: 4
Our weapons are useless: 4
Fajność: 4

Cytat: Oh, drugs are so bad!

Ciekawostka przyrodnicza: Opisywana przez głównego bohatera technika dry-brusha jest doskonale znana każdemu malarzowi pamperków do Warca.

Written by: Commander John J. Adams

Komenty FB

komentarzy